کد مطلب:36402 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » اعتقادات

فرق سحر و معجزه در چيست؟

براي پاسخ گويي بايد ابتدا سحر و معجزه را تعريف نمود تا تفاوت آنها به دست آيد.

معجزه در لغت و اصطلاح

معجزه به معناي عاجز كننده است و در اصطلاح به عملي گويند كه پيامبر يا امام در مقام اثبات ادعاي نبوت يا امامت انجام مي دهند و ديگران از انجام آن عاجز هستند. امام صادق(ع) فرمود: خداوند معجزه را در اختيار نبي و امام قرار داد تا دليل باشد بر صدق ادّعاي وي كه مي گويد: من از جانب خدا مي باشم. معجزه آيت الهي است كه جز به دست پيامبران و حجتهاي خود روي زمين نسپارد تا بدين وسيله راستي راستگو و دروغ دروغگو ثابت گردد.(1)

سحر در لغت و اصطلاح

سحر از نظر لغت و اصطلاح چند معنا دارد:

1- خدعه و نيرنگ و شعبده و تردستي.(2)

2- خيالات بدون حقيقت و واقعيت، همانند شعبده و تردستي.

3- جلب شيطانها از راههاي خاصي و كمك گرفتن از آنان.

از مجموع موارد واژه سحر در قرآن استفاده مي شود كه سحر به دو بخش تقسيم مي شود.

1- مقصود از آن فريفتن و تردستي و شعبده و چشم بندي است و حقيقتي ندارد.

2- بعضي از سحرها اثري مي گذارد، مثلاً ميان مرد و همسرش جدايي مي اندازد.(3)

حال كه تعريف و حقيقت اين دو آشكار شد، فرقشان روش مي گردد:

1- معجزه توسط پيامبر يا امام به منظور اثبات ادعاي نبوت و امامت و ساير امور صورت ميگيرد، در حالي كه سحر توسط اشخاصي كه قصد انحراف مردم از مسير حق را دارند يا براي استفاده منفي و ضد انساني صورت ميگيرد و مردم را از خداپرستي باز مي دارند.

2- افراد عادي از انجام معجزه عاجزند، ولي هر كس مي تواند سحر و جادو را فراگيرد.

3- معجزه واقعي است و هيچ گونه نيرنگي در آن راه ندارد. اگر حضرت عيسي(ع) مرده را زنده مي كرد، چشم بندي و تردستي در كار نبود، در حالي كه سحر و جادو در بسياري از موارد با استفاده از خطاي ديد صورت مي گيرد و چيزي را كه واقعي نيست، به صورت واقعي نمايش مي دهند، مانند داستان حضرت موسي و ساحران كه جادوگران با انداختن طناب هايشان، چشم و ديده مردم را سحر نموده و آنها خيال مي كردند بندها مار شدهاند، در حالي كه حقيقت نداشت.

اما عصاي موسي، واقعاً و حقيقتاً مار شده و همه طنابها را بلعيد.

4- معجزه به اذن الهي توسط پيامبر و امام صورت مي گيرد، اما مواردي از سحر با استفاده از شياطين و اجنبه صورت مي پذيرد.

5- كسي كه معجزه را در اختيار دارد، يقيناً راستگو است، ولي سحر و جادو چون بر مبناي غلطي استوار شده، دارنده آن نميتواند صادق باشد.

پي نوشتها:

1. معارف و معاريف، ج 9، ص 482.

2. قاموس اللّغه، ماده سحر.

3. بقره (2) ايه 102؛ تفسير نمونه، ج 1، ص 370 به بعد.